Vaak gestelde vragen / FAQ over Sensiplan
Staat uw vraag er niet bij? Neem dan contact met ons op. Apps en vruchtbaarheidscomputers (zoals bv LadyComp, Daysy, Natural Cycles
en talloze anderen) hebben een aantal nadelen. Kort samengevat:
- Ze leveren minstens tweemaal
zoveel ongeplande zwangerschappen op als Sensiplan,
mogelijk zelfs viermaal zoveel of zelfs meer. Voor de meeste apps en
computers is de betrouwbaarheid zelfs niet grondig onderzocht, en dus maar
bij benadering bekend.
- Ze geven gemiddeld
minder "groene dagen" per cyclus. Sensiplan is
een double check methode, en kan daarom de vruchtbare
dagen nauwkeuriger afbakenen. Sensiplan geeft daarom gemiddeld méér
groene dagen per cyclus, zelfs bij de genoemde hogere
betrouwbaarheid.
- Met vruchtbaarheidscomputers en
apps leer je jouw eigen vruchtbaarheid niet kennen. Dit
lijkt heel gemakkelijk, en dus een voordeel, maar gebrek aan kennis blijkt
juist één van de redenen voor de lagere betrouwbaarheid in de praktijk.
- Vruchtbaarheidscomputers en
apps zijn relatief duurder. Ófwel je betaalt een groter bedrag ineens,
ófwel je betaalt maandelijks een bedrag, dat over de jaren fors kan
oplopen.
Hieronder leggen we deze punten preciezer uit:
1. Apps en vruchtbaarheidscomputers leveren minstens tweemaal zoveel ongeplande zwangerschappen op als Sensiplan, tot mogelijk zelfs viermaal zoveel of meer. Een fundamenteel verschil tussen Sensilpan en de meeste apps en cycluscomputers is, dat Sensiplan een double check methode is (Sensiplan combineert twee vruchtbaarheidssignalen: temperatuur en cervixslijm) terwijl een cycluscomputer als LadyComp een single check methode is (met alleen de temperatuur). Hierdoor bepaal je met Sensiplan veel betrouwbaarder je (on)vruchtbare dagen.
De betrouwbaarheid van Sensiplan is 98,2%. Dit cijfer klopt echt: van elke 50 gebruiksters wordt er gemiddeld slechts één per jaar ongepland zwanger. Dit cijfer werd bepaald met een zeer strenge (“prospectieve”) methode. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO vermeldt daarom Sensiplan op de WHO lijst met anticonceptiemethoden, als enige zeer betrouwbare symptothermale methode. Apps, methoden en vruchtbaarheidscomputers die niet correct (prospectief) zijn onderzocht, zoals b.v. de Lady-Comp, staan niet op die lijst.
De hoge betrouwbaarheid van Sensiplan komt dus ten eerste doordat Sensiplan een geoptimaliseerde double check methode is. Doordat de gebruikster gebruik maakt van twee vruchtbaarheidssignalen, weet ze veel beter dan bij single check methoden waar zij is in haar cyclus. Daarbij kennen en begrijpen gebruiksters de vruchtbaarheidssignalen van hun lichaam. Zij hoeven niet enkel op een apparaat te vertrouwen, zonder feitelijk te weten wat ze doen. Zij nemen hierdoor geen risico op hoog-vruchtbare dagen. Dit is een andere reden waarom Sensiplan een stuk betrouwbaarder is dan apps en computers.
Voor de meeste apps en computers (zoals b.v. Lady-Comp, Daysy, etc.), ontbreekt correct (“prospectief”) wetenschappelijk onderzoek naar de betrouwbaarheid bij gemiddeld gebruik. Een uitzondering is Natural Cycles. Met deze app is redelijk betrouwbaar prospectief onderzoek uitgevoerd. Het resultaat was een betrouwbaarheid van 91,7%. Van elke twaalf gebruiksters wordt er gemiddeld dus één ongepland zwanger per jaar. Met deze methode worden dus gemiddeld viermaal zoveel vrouwen ongepland zwanger dan met Sensiplan. Bovendien haakte meer dan de helft van de Natural Cycles gebruiksters al binnen een jaar af.
Men adverteert methoden vaak met een theoretische betrouwbaarheid. Bijvoorbeeld Lady-Comp adverteert met "99,3% betrouwbaarheid". Deze betrouwbaarheid wordt bij gemiddeld gebruik echter niet gehaald. Lady-Comp verwijst naar onderzoeken die een gemiddelde betrouwbaarheid in de praktijk opleverden van 96,2% en 95,5%. Deze onderzoeken werden echter retrospectief uitgevoerd. De resultaten zijn daarom niet voldoende betrouwbaar, en naar alle redelijke verwachting nog een stuk te hoog (zie hier, hier en lees wat de voorzitter van Sticht. Anticonceptie NL inschat: 93%). Correct (prospectief) bepaalde betrouwbaarheidscijfers zouden naar alle redelijke verwachting nog een stuk lager uitvallen: ergens tussen 92 en 96%. Lady-Comp geeft dus naar verwachting bij gemiddeld gebruik minstens tweemaal tot mogelijk viermaal of meer ongeplande zwangerschappen als Sensiplan. Verderop kun je lezen wat het verschil is tussen retrospectief en prospectief uitgevoerd onderzoek, en waarom dit verschil belangrijk is.
Vanwege de onduidelijkheid over de betrouwbaarheid mag Lady-Comp zich geen anticonceptie noemen (deze info is inmiddels weer van haar site verdwenen). Een min of meer vergelijkbare uitspraak werd gedaan m.b.t. de App Natural Cycles.
2. Apps en computers geven je gemiddeld minder "groene dagen" per cyclus. Doordat single check methoden werken met slechts één vruchtbaarheidssignaal moeten (om de betrouwbaarheid redelijk te houden in vergelijking met double check methoden) leveren single check methoden een langere periode van vruchtbaarheid op (zie in dit artikel, tabel 4: vergelijk 92 vals positieve dagen voor de LadyComp met 75 voor Sensiplan/NFP, en zie dit artikel pagina 106, tweede alinea van beneden, beide artikelen van prof Freundl, universiteit Düsseldorff).Sensiplan geeft, als geoptimaliseerde double check methode, bewezen minder rode dagen, met een zeer hoge betrouwbaarheid.
3. Met vruchtbaarheidscomputers en apps leer je jouw eigen vruchtbaarheid niet kennen. Wat een voordeel zou kunnen lijken (“je hoeft niks te leren of te snappen, alleen naar het lampje te kijken”) brengt meteen het nadeel mee dat gebruiksters maar weinig over hun vruchtbaarheid weten. Onderzoek toont aan dat juist hierdoor de kans op een ongeplande zwangerschap gemiddeld een stuk hoger uitvalt. Het volgen van een Sensiplancursus vraagt aan het begin zo’n twaalf uur van je tijd, wat niet nodig is bij gebruik van een cycluscomputer of App. Deze inzet betaalt zich echter snel terug, omdat vrouwen en paren zich zekerder voelen wanneer zij zelf de uitkomst van de methode begrijpen. Dit is iets heel anders dan vertrouwen op de kleur van een lampje. Voor wie de methode begrijpt is het ook gemakkelijker te accepteren wanneer de vruchtbare periode af en toe wat langer uitvalt dan gewoonlijk. Dit heeft een belangrijke invloed op de betrouwbaarheid die gebruiksters in de praktijk behalen. Ten slotte, en voor alle duidelijkheid: Sensiplan kost je per dag niet meer tijd dan andere natuurlijke methoden, maar heeft wel de hoogste betrouwbaarheid.
4. Vruchtbaarheidscomputers en apps zijn relatief duur. Ófwel je betaalt een groter bedrag ineens (en dat bedrag moet je opnieuw betalen wanneer het apparaat aan vervanging toe is), ófwel je betaalt voor de App maandelijks een bedrag(je), dat over de gebruiksjaren echter fors kan oplopen. Zou je met deze apparaten een beter resultaat behalen, dan zouden de hogere kosten terecht kunnen zijn, maar helaas is dat niet het geval.
Bijvoorbeeld LadyComp schrijft op haar website dat deze € 59 per jaar kost, op basis van de technische levensduur van 7 jaar en aanschafkosten van € 415. De cursus Sensiplan kost € 265 en gaat een leven lang mee. Een deel van onze cursisten is verzekerd bij Prolife en krijgt de cursus vergoed. Voor hen zijn de (jaarlijkse) kosten nog een stuk lager.
Prospectief of retrospectief onderzoek? Een belangrijk verschil. Het onderzoek naar
aantallen ongeplande zwangerschappen moet correct zijn opgezet om voor de
betrouwbaarheid (zowel de theoretische als die behaald in de praktijk) een
correct cijfer te kunnen berekenen. In het werk van Prof. Dr. G. Freundl, de
wereldwijde expert op dit gebied, kun je lezen waarom. Hier wordt één en ander
zo duidelijk mogelijk samengevat.
Prospectief onderzoek. Om de gemiddelde betrouwbaarheid in de
praktijk van een anticonceptiemethode correct te bepalen, moeten
alle vrouwen die aan dergelijk onderzoek meedoen vóór elke cyclus duidelijk
aangeven of ze die cyclus wel of niet zwanger willen worden. Na elke cyclus
wordt dan bij alle vrouwen die aan het onderzoek meedoen gecheckt
of de methode inderdaad de tevoren genoteerde wens heeft opgeleverd. Correct
wetenschappelijk onderzoek is op deze manier georganiseerd, en heet prospectief
(“vooruitkijkend”).
Wanneer het onderzoek op deze manier wordt uitgevoerd, is er bij optredende
zwangerschappen namelijk nooit discussie of ze “gepland” waren of niet: men
vergelijkt de opgetreden situatie (zwanger of niet) met de vooraf aangegeven
wens. Deze wens kan bij een optredende zwangerschap niet meer worden aangepast.
Dit is heel belangrijk. Het blijkt dat een deel van de vrouwen het lastig
vindt om over een zwangerschap te vertellen dat deze eigenlijk toch niet
gepland was. Zij hebben het gevoel dat zij hiermee het kindje dat ongepland op
komst is onrecht aandoen. Maar door dit in enquêtes niet correct te vermelden,
vallen de met die enquêtes berekende betrouwbaarheidscijfers natuurlijk te
gunstig uit. Een deel van de optredende zwangerschappen lijkt dan immers “gepland”,
terwijl ze feitelijk “niet gepland” waren (maar later wel “gewenst”).
Bij retrospectief onderzoek krijgen gebruiksters een tijd na de
aankoop van het product een enquête toegestuurd. Op zulke enquêtes reageert
echter een deel van de klanten helemaal niet, en dus is van deze vrouwen niet
bekend of ze ongepland zwanger werden. Een relatie tussen eventuele ongeplande
zwangerschappen en de niet-ontvangen respons kan niet worden afgeleid. Alle
betrouwbaarheidscijfers worden berekend met enkel de terugontvangen enquêtes.
Daarnaast zal bij invullen van de vragen door de vrouwen die wél reageren
in meerdere of mindere mate het bovenbeschreven emotionele probleem optreden
van de verwarring van “gepland” met “gewenst”. Volgens Prof. Dr. Freundl, de
wereldwijde expert op dit gebied, die ook onderzoek deed naar dit
psychologische effect, is het effect op betrouwbaarheidscijfers zeker
niet te verwaarlozen. Betrouwbaarheidscijfers die volgen uit
retrospectief onderzoek zijn daarom naar alle redelijke verwachting nog een
stuk te hoog (zie hier, hier en hier). Hoeveel te hoog? Dat wordt pas duidelijk na
uitvoeren van correct prospectief onderzoek…
Samengevat: Goed prospectief onderzoek uitvoeren is veel ingewikkelder dan retrospectief onderzoek, via enquêtes. Voor de meeste Apps en vruchtbaarheidscomputers (b.v. voor de Lady-Comp) is geen correct, prospectief onderzoek naar de gemiddelde betrouwbaarheid in de praktijk uitgevoerd. De retrospectieve cijfers die men presenteert geven van de betrouwbaarheid een te rooskleurig beeld.
Voor wie de Lady-Comp overweegt. Lady-Comp schreef recent een
pagina over Sensiplan op haar website, helaas met veel
onjuiste informatie. Inmiddels is deze pagina weer verdwenen, maar wellicht
krijgen vrouwen met vragen nog steeds dezelfde informatie op een andere manier
aangereikt. In onze
reactie bespreken we alle onjuistheden tot in detail. Lady-Comp en Daysy
komen van hetzelfde fabrikant en werken daarom waarschijnlijk met dezelfde methode. Wat
we hier schrijven over de Lady-Comp geldt daarom zeer waarschijnlijk ook voor de
Daysy.
Algemeen: informed Choice. Er worden veel verschillende methoden voor natuurlijke anticonceptie aangeboden, alle met hun eigen voor- en nadelen. Dit is goed, want het biedt vrouwen die op zoek zijn naar een natuurlijke methode verschillende keuzemogelijkheden. Wel is het belangrijk dat vrouwen op basis van complete en correcte informatie een keus kunnen maken die echt bij hen past. Daarom vullen wij op deze pagina's, zo lang dat nodig is, de informatielacunes van andere methoden aan.